Len
Len er innan føydalisme (òg kalla lensvesen) nemninga på eit område som ein person vert gjeven styringsrett over. Styringsretten kan verta gjeven av ein fyrste, konge eller keisar. Ein som styrde eit len vart gjerne kalla lensherre.
I fleire land er len vorte ei nemning på regionale styresmakter, tilsvarande norske fylke.
I Sverige og Finland vert dette styringsnivået kalla Län (finsk språk: Lääni).
Len var viktige administrative einingar i Danmark-Noreg inntil eineveldet vart innførd i 1660. På byrjinga av 1500-talet var inndelinga ikkje stabil, men vart utgjort av fire faste slotts- eller hovudlen og om lag 30 smålen. Det fanst òg ei eining som vart kalla godslen. Frå 1500-talet og fram til 1660 var det fire hovudlen eller slottslen i Noreg:
- Båhus len
- Akershus len
- Trondheim len
Bergenhus len, med Nord-Noreg
I 1660 vart Noreg delt inn i ni hovudlen:
- Akershus len
- Tunsberg len
- Bratsberg len
- Agdesiden len
- Stavanger len
- Bergenhus len
Trondheim len (Trondhjems len)- Nordlandene len
- Vardøhus len
Talet på smålen var redusert til 17.
Ved forordning av 19. februar 1662 vart nemninga len erstatta av amt for desse forvaltningsområda.
Sjå òg |
- Len i Sverige
- Len i Finland
