Spionasje




Spionasje vil seie å skaffe seg hemmeleg informasjon frå konkurrentar eller fiendar utan løyve til dette. Spionasje kan vere ulovleg, og dermed ikkje det same som etterretning.[1] Dersom ein borgar av ein stat spionerer på sin eigen stat til fordel for ei framand makt vert dette som regel sett på som ei form for landssvik. I mange land er straffa for spionasje i krigstid anten dødsstraff eller livstid i fengsel. Spionasje vert likevel utført for å få ein militær, politisk eller økonomisk fordel. Vanlegvis er spionasje organisert av eit firma eller ein stat. Ein spion er ein person som er verksam for å få tak i slike løyndomar. Tradisjonelt har spionasje vore sett på som noko som statar driv med mot sine potensielle eller faktiske fiendar, men i dei seinare åra har spionasje mellom ulike private firma (industrispionasje), vorte meir aktuelt. Mange land spionerer regelmessig på andre land sjølv om dei som regel nektar for dette.


Den norske Sikkerhetsloven definerer i §3 spionasje som «innsamling av informasjon ved hjelp av fordekte midler i etterretningsmessig hensikt.»


Under den kalde krigen var det ein intens spionasje mellom USA og deira allierte på ei side og Sovjetunionen og deira allierte på den andre. I dei siste åra har mykje statleg spionasje dreia seg om narkohandel og terrorisme. Enkelte etterretningsorganisasjonar nyttar òg spionar til å myrde eller kidnappe personar dei ser på som trugsmål mot tryggleiken til det aktuelle landet, mellom desse kan ein nemne den israelske organisasjonen Mossad. Etterretningsorganisasjonar har òg vore involverte i meir eller mindre fordekte militære og paramilitære operasjonar som til dømes mord, kidnapping, sabotasje, geriljakrigføring, konvensjonell krigføring bak fienden sine linjer og statskupp. Mange operasjonar utførte av CIA under den kalde krigen og no under «krigen mot terror» fell inn under denne siste kategorien.




Innhaldsliste






  • 1 Nokre organisasjonar for spionasje


  • 2 Spionasjeteknikkar og -teknologiar


  • 3 Sjå òg


  • 4 Referansar


  • 5 Bakgrunnsstoff





Nokre organisasjonar for spionasje |




  • Australia: DSD, ASIO, ASIS, ONA, DIO


  • Kanada: CSIS, CSE


  • Tyskland: BND


  • India: RAW, IB, JIC, DIA


  • Israel: Mossad


  • Sør-Afrika: BOSS (under apartheid)


  • Sovjetunionen: KGB (fleire tidlegare/seinare namn), GRU


  • Russland: FSB, SVR, CSR og GRU


  • Storbritannia: MI5, MI6, GCHQ, Special Branch


  • USA: CIA, DIA, NSA, NRO





Spionasjeteknikkar og -teknologiar |



  • ECHELON

  • Kryptografi

  • Steganografi

  • Skjulte postkasser

  • Avlytting

  • Overvaking

  • Avhøyr

  • Honningfelle


  • TEMPEST — Informasjonslekkasje p.g.a elekromagnetisk stråling frå elektronisk utstyr.



Sjå òg |



  • James Bond

  • Kompromittering

  • Etterretning



Referansar |




  1. ↑ «Espionage». MI5. 



Bakgrunnsstoff |



  • Artikkel i Dagbladet om spionasje

  • Spion søkes. Bill.mrk: Diskresjon og gode sosiale ferdigheter[1]




-

Popular posts from this blog

Olav Thon

Image
Olav Thon Fødd 29. juni 1923 Ål Yrke forretningsdrivande Olav Thon på Commons Olav Thon (fødd 29. juni 1923) er ein norsk, stort sett sjølvlært forretningsmann, fødd i Ål i Hallingdal, som har gjort store pengar på særleg kjøp, bygging og utvikling av fast eigedom, mellom anna kjøpesentre, hotell og restaurantar, i både Noreg og somme andre land. Han vart Ridder av 1. klasse av St. Olavs Orden i 2003, og er som ivrig friluftsmann æresmedlem i Den Norske Turistforening etter å ha ytt store økonomiske bidrag til foreininga sine hytter og ruter i fjellet. Han er kjend for alltid å gå med ei karakteristisk strikkelue. Olav Thon i samtale med Trond Helleland på sentralbanksjefens årstale i februar 2016 I ung alder reiste Olav Thon til Newcastle for å lære seg engelsk, og han var seinare ei tid i Sveits, der han gjorde forretningar i import og eksport. Deretter tok han til å kjøpe faste eigedomar i Noreg med stor økonomisk suksess, verksemda voks snøgt og v
Read more

Waikiki

Image
Denne artikkelen kan ha godt av ein språkvask , som reinskar opp målføringa og/eller innfører same språkstilen overalt. Denne artikkelen kan ha godt av ei opprydding for å nå ein høgare standard og/eller for å verta i tråd med standardoppsettet. Sjå korleis du redigerer ei side og stilmanualen for hjelp. Waikiki Land   USA Stat Hawaii Stad Honolulu Wikimedia Commons: Waikiki Utsyn over Waikiki Waikīkī er ein bydel i Honolulu, sør på øya Oahu, som er ei av Hawaii-øyane. Waikīkīstranda er ein av dei meste berømte strendene i verda. Waikīkī strekkjer seg langs stillehavskysten og har ei rekkje velrenommerte hotell. Bydelen er Hawaii-turismens høyborg. På Waikīkī Beach står ei statue av den lokale sportsstjerna Duka Kahanamoku. Kjelder | Denne artikkelen bygger på «Waikiki» frå Wikipedia på bokmål, den 4. november 2018. Denne artikkelen manglar kjelder eller referansar . Hjelp Wikipedia med å finna truverdige kjelder
Read more

Hudsonelva

Image
Hudson elv Land   USA Område New York Sideelvar Mohawk Lengd 507 km Middelvassføring 606 m³/s Munning Upper New York Bay i Atlanterhavet Elvene Hudson og Mohawk med nedbørsområdet markert med gult. Wikimedia Commons: Hudson River Hudsonelva ( Hudson River ) mohikansk Muh-he-kun-ne-tuk ) er ei elv i USA. Ho renn hovudsakleg gjennom delstaten New York, men markerer også ein del av grensa mellom New York og New Jersey. Hudsonelva har namn etter Henry Hudson, ein engelskmann som utforska elva i 1609. Hudsonelva sett frå Bear Mountain Bridge. Kjelda til elva er Tear-of-the-Clouds-sjøen i Adirondackfjella. Ved Albany renn Mohawk-elva saman med henne, og deretter renn ho nesten rett sørover til ho munnar ut i Atlanterhavet mellom Manhattan i New York og New Jersey. Eriekanalen, som blei opna den 26 oktober 1825, bind saman Hudsonelva og Eriesjøen, slik at byane ved Dei store sjøane fekk vasstilgang til A
Read more