Tibetansk
Tibetansk (བོད་སྐད་ bod skad) | ||
Klassifisering: | Sinotibetansk Tibetoburmansk Himalayisk Tibetokanaurisk Tibetansk | |
Talarar: | tibetanarar | |
Bruk | ||
Tala i: | Kina, India, Nepal | |
Tibetansktalande i alt: | 6 150 000 | |
Skriftsystem: | Tibetansk skrift | |
| Offisiell status | ||
Offisielt språk i: | Den autonome regionen Tibet (Folkerepublikken Kina) | |
Normert av: | Komiteen for standardisering av tibetansk (བོད་ཡིག་བརྡ་ཚད་ལྡན་དུ་སྒྱུར་བའི་ལ ས་དོན་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གིས་བསྒྲིགས / 藏语术语标准化工作委员会) | |
Språkkodar | ||
ISO 639-1: | bo | |
ISO 639-3: | bod | |
Wikipedia på tibetansk | ||
Tibetansk er eit språk som hovudsakleg blir snakka av det tibetanske folket som lever spreidd over eit stort område av austre Sentral-Asia og Sør-Asia, i tillegg til mange utvandra tibetanarar over heile verda. Fleire ulike variantar av tibetansk blir også snakka av folkeslag i nordlege Pakistan og i India i område som Baltistan og Ladakh, som begge ligg i eller rundt Kashmir. Språket finn vi i klassisk skrive form for det meste i lokal litteratur; særleg buddhist-litteratur.
Sjølv om klassisk tibetansk opphavleg ikkje er eit tonespråk, har nokre dialektar utvikla tonar. Dette gjeld sørleg Sentral- og Kham-dialektar, mens Amdo-dialekten og visse andre, vestlege dialektar er utan tonar. Tibetansk morfologi kan generelt beskrivast som agglutinerande.
Innhaldsliste
1 Tibetanske skriftteikn
2 Grammatikk
2.1 Lydlære
2.2 Formlære
2.2.1 Substantiv
3 Bakgrunnsstoff
Tibetanske skriftteikn |
Tibetansk blir skrive med eit eige skriftsystem, tibetansk skrift. Tibetansk skrift er eit stavingsalfabet. det er beslekta med devanagari, og har ingen ting å gjere med kinesisk skrift. Kolonnen Wylie i tabellen nedanfor refererer til ein vanleg transkripsjonsstandard.
| Tibetansk | Wylie | IPA | Tibetansk | Wylie | IPA | Tibetansk | Wylie | IPA | Tibetansk | Wylie | IPA |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ཀ | ka | k | ཅ | ca | tɕ | ཏ | ta | d | པ | pa | p |
| ཁ | kha | kʰ | ཆ | cha | tɕʰ | ཐ | tha | tʰ | ཕ | pha | pʰ |
| ག | ga | g | ཇ | ja | dʑ | ད | da | t | བ | ba | b |
| ང | nga | ŋ | ཉ | nya | ɲ | ན | na | n | མ | ma | m |
| Tibetansk | Wylie | IPA | Tibetansk | Wylie | IPA | Tibetansk | Wylie | IPA | Tibetansk | Wylie | IPA |
| ཙ | tsa | ts | ཞ | zha | ʑ | ར | ra | r | ཧ | ha | h |
| ཚ | tsha | tsʰ | ཟ | za | z | ལ | la | l | ཨ | a | — |
| ཛ | dza | dz | འ | ’a | ɦ | ཤ | sha | ɕ | |||
| ཝ | wa | w | ཡ | ya | j | ས | sa | s |
Grammatikk |
Tibetansk er eit ergativt språk.
Lydlære |
Tibetansk har fem vokalar, a, i, e, u, o.
Formlære |
Substantiv |
Klassisk tibetansk har ni kasus:
Absolutiv (umarkert)
Genitiv (-gi, -gyi, -kyi, -’i, -yi)
Ergativ/Instrumental (-gis, -gyis, -kyis, -’is, -yis)
Lokativ (-na)
Allativ (-la)
Terminativ (-ru, -su, -tu, -du, -r)
Komitativ (-dang)
Ablativ (-nas)
Elativ (-las)
Bakgrunnsstoff |
Wikipedia på tibetansk
Tibetansk dialektprosjekt
- Ordbok over tibetanske dialektar
Språk på det tibetanske platået og i Himalaya — Nicolas Tournadre- Lyd med enkle frasar
- Det tibetanske alfabetet
- Gratis tibetansk grammatikk- og frasebok
- Rangjung Yeshe tibetansk-engelsk Dharma ordbok
- GB18030 Støttepakke for Windows 2000/XP, inkludert kinesisk, tibetansk, yi, mongolsk og thai av Microsoft
- Lær tibetansk på nettet
- Klassisk tibetansk språk-blokk
internasjonalt buddhist-akademi Katmandu, Nepal- Online tastatur for tibetansk
|
