Fdzfgy

Beluu er a Belau (norsk: Palau, palauisk)
Flagg Riksvåpen
Nasjonalsong	«Belau loba klisiich er a kelulul»
Motto	Rainbow's end ('Ved enden av regnbogen')
Offisielle språk	Engelsk og palauisk (japansk i Angaur)
Hovudstad	Melekeok
Styresett President	Republikk Tommy Remengesau
Flatevidd  – Totalt  – Andel vatn	459 km² (182.) 0 %
Folketal  – Estimert (2017)  – Tettleik	21 431 (195.) 46,7 /km² (134.)
Sjølvstende Frå USA	1. oktober 1994
Nasjonaldag	9. juli
BNP  – Totalt (2015)  – Per innbyggjar	263 mill. USD (191.) 15 100 USD (85.)
Valuta	Amerikansk dollar
Tidssone	UTC +9
Telefonkode	+680
Toppnivådomene	.pw

Palau (òg skrive Belau), offisielt Republikken Palau, er ein øynasjon i Stillehavet, rundt 500 km aust for Filippinane. Han fekk sjølvstende frå USA i 1994, og er med det ein av verdas yngste og minst folkesette nasjonar.

Historie |

Palau vart fyrst busett for rundt 4000 år sidan, truleg av sjøfarande frå det som i dag er Indonesia. Britiske handelsmenn byrja å kome til øya på 1700-talet, fylgt av utvidande spansk innflytnad på 1800-talet. Etter å ha vorte overvunne i den spansk-amerikanske krigen, sal Spania Palau og resten av Caroline-øyane til Tyskland i 1899. Kontrollen gjekk til Japan i 1914, og så til USA under oppsyn av FN i 1947, som del av mandatoriet av Stillehavsøyane.

Fire av mandatdistrikta forma ein mikronesisk stat i 1979, men Palau og Marshalløyane nekta å delta. Palau, de vestlegaste av Caroline-øyane, gjekk heller inn for sjølvstende i 1978. I 1981 fekk dei ei grunnlov, og vart til Republikken Palau, og i 1982 signerte dei ei avtale med USA som gjorde at dei vart ein sjølvstendig nasjon frå 1. oktober 1994.

Politikk |

Palau er ein demokratisk republikk med direkte valde utøvande og lovgjevande greiner. Presidentval finn sted kvart fjerde år, og president og visepresident vert valde uavhengig av kvarandre. Palau sin nasjonalkongress består av to kammer – Senatet og House of Delegates. Senatet har ni medlemmer, valde på nasjonalt nivå. House of Delegates har 16 medlemmer, ein frå kvar av Palau sine statar. Kvar stat vel òg ein eigen guvernør og lovgjevande forsamling.

Det juridiske systemet består av Supreme Court, National Court, Court of Common Pleas og Land Court. Supreme Court har rettssaker og appellative divisjonar, og overvakast av Chief Justice.

Det har vore roleg i fleire år no, men på 80-talet var det mykje politisk vald i Palau. Republikken sin fyrste president, Haruo I. Remeliik, vart myrda i 1985, og statsministeren vart funnen skuldig for drapet. Landet sin tredje president, Lazurus Salii, tok sjølvmord i 1988 på grunn av bestikkingsanklager. Salii sin personlege assistent hadde då vore fengsla i fleire månader allereie, etter å ha vorte dømt for å avfyre skot i House of Delegate sin formann sin heim.

Presidenten er i tillegg til å vere regjeringssjef, òg statsoverhovud. Det finst ingen politiske parti i Palau.

Delstatar |

Palau er inndelt i seksten administrative område, kalla delstatar.

Geografi |

Kart over Palau

Palau sine viktigaste øyar er Angaur, Babeldaob, Koror og Peleliu, som ligg nær kvarandre ved det same revet. Rundt to tredelar av folkesetnaden lever på Koror. Nord for desse øyane ligg korallatollet en Kayangel, medan dei ubebudde Steinøyane ligg vest for hovudgruppa av øyar. Ei avsidesliggande gruppe av seks øyar, kjende som Sørvestøyane, rundt 600 km frå hovudøyane, er òg ein del av landet.

Klima |

Palau har eit tropisk klima året rundt, med ein gjennomsnittstemparatur på 27 °C. Det kan regne når som helst på året; den årlege gjennomsnittsnedbøren er på 3800 mm. Det er i gjennomsnitt 82 % luftfukt, og sjølv om det regnar mest mellom juli og oktober, er det likevel mykje solskin. Tyfonar er sjeldne, sidan Palau ligg utanfor tyfonsonen.

Økonomi |

Palau sin økonomi består for det meste av turisme, etterfylgt av jordbruk og fiske. Regjeringa er den største arbeidsgjevaren, men landet avheng veldig av finansiell støtte frå USA. I finansåret 2000/2001 kom det 50 000 turistar og forretningsfolk til landet. Folkesetnaden har ei nettoinntekt som er dobbelt så høg som Filippinane og det meste av Mikronesia. Dei langsiktige utsiktene for turistsektoren har vorte betra av aukande luftfart i Stillehavet, den aukande rikdommen til austasiatiske land, og utlendingar sin vilje til å finansiere infrastrukturutvikling.

I juli 2004 vart Paulu Micronesia Air lansert, med ruter frå Palau til Yap, Guam, Mikronesia, Saipan, Australia og Filippinane.

Demografi |

Rundt 19 000 menneske bur på Palau. Den største etniske folkegruppa er innfødde palauanarar (70 %), av melanesisk etnisitet. mikronesarar, polynesarar, indoeuropearar, asiatar (for det meste frå Filippinane) og europearar utgjer minoritetsgruppene. To tredelar av folkesetnden er kristne, men modekngei (ein kombinasjon av kristendom, tradisjonell palauisk religion og eventyr) og palauisk urreligion er òg veldig vanleg.

Dei offisielle språka er engelsk og palauesisk, utanom tre statar (Sonsorol, Hatohobei og Angaur), der det lokale språket er offisielt i staden for palauesisk. I Angaur er òg japansk offisielt.