Oldowan






Oldowan-steinøks med enkel egg, funne i Georgia.




Steinøks funne i Spania.


Oldowan er nemninga på den eldste kjende tradisjonen av framstilte steinverktøy, laga av førhistoriske hominidar i tidleg eldre steinalder. Oldowan-verktøy er mindre steinar av kvarts, kvartsitt eller basalt som er hakka i to retningar til ein egg ein kan hakka, skrapa eller skjera med. Dei første tydeleg framstilte olduwanverktøya, funne i Etiopia, er 2,6 millionar år gamle.[1] Verktøya blei spreidde til store delar av Afrika og Eurasia. Dei fortsette å lagast i rundt 1 million år, og blei gradvis vidareutvikla til acheuléenverktøy, men blei lenge laga parallelt med desse.


Namnet oldowan (eller olduwan) kjem frå Olduvai, ein dal i Tanzania der dei første, og mange av dei eldste, funna av slike verktøy er gjort. Tidlegare blei desse verktøya kalla abbevillien, etter funn gjort i Abbeville i Frankrike.


Ein tenkte lenge at slekta Homo skilde seg frå Australopithecus og Paranthropus gjennom bruk og tilverking av verktøy. I dag meiner ein i staden at både Homo og Australopithecus laga verktøy, medan Paranthropus i det minste nytta dei.



Kjelder |




  • Semaw, S.; M. J. Rogers, J. Quade, P. R. Renne, R. F. Butler, M. Domínguez-Rodrigo, D. Stout, W. S. Hart, T. Pickering, and S. W. Simpson (2003), Journal of Human Evolution, 45: 169-177  Cite uses deprecated parameter |coauthors= (hjelp); Missing or empty |title= (hjelp); |contribution= ignored (hjelp)


  • Encyclopædia Britannica (2009), «Oldowan industry», Encyclopædia Britannica Online  Missing or empty |title= (hjelp)



  • Delar av denne artikkelen bygger på «Oldowan» frå Wikipedia på engelsk, den 9. november 2009.



Fotnotar





  1. ↑ Engelsk Wikipedia oppgav Semaw 2003











-

Popular posts from this blog

Olav Thon

Image
Olav Thon Fødd 29. juni 1923 Ål Yrke forretningsdrivande Olav Thon på Commons Olav Thon (fødd 29. juni 1923) er ein norsk, stort sett sjølvlært forretningsmann, fødd i Ål i Hallingdal, som har gjort store pengar på særleg kjøp, bygging og utvikling av fast eigedom, mellom anna kjøpesentre, hotell og restaurantar, i både Noreg og somme andre land. Han vart Ridder av 1. klasse av St. Olavs Orden i 2003, og er som ivrig friluftsmann æresmedlem i Den Norske Turistforening etter å ha ytt store økonomiske bidrag til foreininga sine hytter og ruter i fjellet. Han er kjend for alltid å gå med ei karakteristisk strikkelue. Olav Thon i samtale med Trond Helleland på sentralbanksjefens årstale i februar 2016 I ung alder reiste Olav Thon til Newcastle for å lære seg engelsk, og han var seinare ei tid i Sveits, der han gjorde forretningar i import og eksport. Deretter tok han til å kjøpe faste eigedomar i Noreg med stor økonomisk suksess, verksemda voks snøgt og v...
Read more

Waikiki

Image
Denne artikkelen kan ha godt av ein språkvask , som reinskar opp målføringa og/eller innfører same språkstilen overalt. Denne artikkelen kan ha godt av ei opprydding for å nå ein høgare standard og/eller for å verta i tråd med standardoppsettet. Sjå korleis du redigerer ei side og stilmanualen for hjelp. Waikiki Land   USA Stat Hawaii Stad Honolulu Wikimedia Commons: Waikiki Utsyn over Waikiki Waikīkī er ein bydel i Honolulu, sør på øya Oahu, som er ei av Hawaii-øyane. Waikīkīstranda er ein av dei meste berømte strendene i verda. Waikīkī strekkjer seg langs stillehavskysten og har ei rekkje velrenommerte hotell. Bydelen er Hawaii-turismens høyborg. På Waikīkī Beach står ei statue av den lokale sportsstjerna Duka Kahanamoku. Kjelder | Denne artikkelen bygger på «Waikiki» frå Wikipedia på bokmål, den 4. november 2018. Denne artikkelen manglar kjelder eller referansar . Hjelp Wikipedia med å finna truverdige kjelder...
Read more

Tårekanal

Image
Tåreapparatet ( a ) Tårekjertel ( b ) Øvre tårepunkt ( c ) Øvre tårekanalikkel ( d ) Tåresekk ( e ) Nedre tårepunkt ( f ) Nedre tårekanalikkel ( g ) Tårekanal Tårekanalen eller nase-tårekanalen (av latin ductus nasolacrimalis ) er ein ductus som frakter overflødige tårer frå tåresekken til nasehola. Opninga inn mot nedre nasegang er delvis tildekt av ei ufullstendig slimhinnefold kalla Hasners ventil. Overflødige tårer strøymer gjennom tårekanalen og trekker inn i nedre nasegang. Dette er grunnen til at ein kan få rennande nase når ein gret, og at ein somme gonger kan kjenne saltsmaken av tårer i munnen. Både tårekanalen og tåresekken er tekt med fleirlaga sylinderepitel som inneheld slimproduserande begerceller, og er begge omgjevne av bindevev. Dakryostenose (tårekanalstenose) er ei innsnevring av tårekanalen som fører til epifora, ei overflod av tårer. Medfødd dakryostenose kan føra til cystisk utviding av tårekanalen ved at det dannast ein dakryocystocele. Personar m...
Read more