Sakrarium
Sakrarium, piscina eller thalassidion er ein utslagsvask i ortodokse, katolske og mange anglikanske kyrkjer. Desse stod opphavleg nær altaret, men seinare er det blitt vanlegare å plassera dei i sakristiet. Vatnet som blir hella i sakrariet renn rett ned i vigsla jord, og ikkje i kloakksystemet, slik at eventuelle restar frå nattverden blir behandla med respekt når ein vaskar kalk og ciborium. Sakrariumet blir også brukt til å hella ut dåpsvatn og vigslevatn.
I den katolske kyrkja får ein nesten aldri hella nattverdsvin eller -brød i sakrariumet.[1]
Men dersom konsekrert nattverdsbrød ikkje kan etast (på grunn av mugg eller liknande) skal det løysast opp i vatn og hellast i sakrariet.
I ortodokse kyrkjer er rommet der vasken, thalassidion, er plassert kalla diakonikon, tilsvarande sakristi. Vasken har utløp til ein heilag stad i bakken og blir brukt til vatn brukt til å vaska heilage ting. Det er også her geistlege vaskar hendene før den guddommelege liturgien. Vigde nattverdselement blir aldri skylt ned i vasken - dersom noko er til overs blir dei etne eller drukke av ein geistleg.
I nokre gamle kyrkjer hadde ein thalassidion under altaret. Dette kunne ein då ha habitten til ein munk eller ei nonne på før dei fekk tonsur.[2] Etter at thalassidion er blitt flytta blir habitten no vanlegvis plassert på altaret. Når ein munk eller nonne får tonsur, kan håret kastast i thalassidion dersom ein skal kvitta seg med det.
Kjelder |
↑ Redemptionis Sacramentum 107
↑ Robinson, Nalbro' Frazier (1911), Monasticism in the Orthodox Churches, AMS Press, ISBN 978-0-404-05375-8
- Denne artikkelen bygger på «Sakrarium» frå Wikipedia på bokmål, den 27. januar 2017.
- Denne artikkelen bygger på «Piscina» frå Wikipedia på engelsk, den 27. januar 2017.
Kyrkjearkitektur | ||
---|---|---|
Kyrkjebygningen: | Apsis · transept · kor · kyrkjeskip midtskip · kryss · narthex · oktogon · omgang · travé · sideskip · krypt · galleri · arkade · triforium · klerestorium · kapittelhus · sakristi · skrudhus · våpenhus | |
Monumenttypar: | Kyrkje · kloster · kapell · katedral · dåpskapell · basilika · hallkyrkje · langkyrkje · krosskyrkje · sentralkyrkje · åttekantkyrkje · arbeidskyrkje · bedehus | |
Bygningsdetaljar: | Streveboge · kapitel · søyle · boge · arkivolt · kvelv · portal · kuppel · rotunde · tårn · støpul · takryttar · takstol | |
Dekorasjon: | Glasmåleri · rosevindauge · vasskastar · tympanon · skulptur · ikon · innviingskross · kross · krusifiks · freskomåleri · kalkmåleri | |
Inventar: | Altar · altartavle · altarskåp · altarfrontal · antependium · triptykon · døypefont · preikestol · tabernakel · korstol · misericordia · ikonostasis · ciborium · baldakin · epitaf · sakrarium · sedilia · pipeorgel | |
Periodar: | Tidleg kristen arkitektur · bysantinsk · romansk · gotikk · stavkyrkje · renessanse · barokk · rokokko · klassisisme · historisme · nygotikk · drakestil · sveitserstil · jugendstil · funksjonalisme · modernisme · postmodernisme |