Daddel



























Daddel



Daddelpalmar i Marokko
Daddelpalmar i Marokko



Systematikk

Rike:
Plantae

Orden:
Arecales
Familie:
Arecaceae
Slekt:
Phoenix

Vitskapleg namn
Phoenix dactylifera

Linné, 1753


Daddel er frukta frå daddelpalmen (Phoenix dactylifera) i palmefamilien. Ein dyrkar dadlar i tørre delar av Asia og Nord-Afrika, særleg i oasar. Daddeldyrking er særleg viktig i Midtausten.




Innhaldsliste






  • 1 Skildring


  • 2 Dadlar


  • 3 Dyrking


    • 3.1 Verdas eldste spirande frø




  • 4 Daddel i kulturen


  • 5 Kjelder


    • 5.1 Fotnotar




  • 6 Bakgrunnsstoff





Skildring |


Daddelpalmen er eit mellomstort tre, 15-25 meter høgt, som kan ha fleire stammar frå same rotsystemet eller ein enkel stamme. Blada er 3-5 meter lange.




Dadlar på treet.



Dadlar |


Daddelfrukta er eigenleg eit bær som inneheld eitt frø. Ein har brukt dadlar til mat i Midtausten i tusenvis av år. Dei har vore dyrka frå Mesopotamia til Egypt, kanskje så tidleg som 4000 f.Kr Arkeologiske funn tyder på at dadlar kan ha vore kultiverte aust i Arabia i 6000 f.Kr





Aveny av daddelpalmar i Anaheim i California.



Dyrking |


Daddelpalmar blir dyrka for frukta, for å gje ly og som prydplante.



Verdas eldste spirande frø |


Eit 2000 år gammalt daddelfrø frå Masada nær Daudehavet vart i 2008 det eldste frøet i verda ein har fått til å spira.[1] Førebels undersøkingar har vist at planta deler omtrent halvparten av DNAet med tre moderne variantar av daddelpalmen, frå Egypt, Irak og Marokko.



Daddel i kulturen |


Daddelpalmen har lenge vore ein viktig kulturplante i området ho veks i. Han er nemnd fleire gonger i Bibelen og Koranen, og blir mellom anna nytta til å byggja lauvhytter under den jødiske sukkothøgtida. Palmegreinene er mellom anna eit symbol for siger, og kan brukast til å markera palmesundag. Innan islam er det vanleg å bryta fasta under ramadan med dadlar og vatn. Ifølgje tradisjonen likna Muhammed ein god truande med daddelpalmen.[2]


Daddelpalmen er eit nasjonalsymbol for Saudi-Arabia, som nytte henne i riksvåpenet. Ho er også avbilda på pengar og frimerke frå Algerie, Libya og Tunisia.[3]



Kjelder |




  • Denne artikkelen bygger på «Daddelpalme» frå Wikipedia på bokmål, den 6. november 2010.

  • Martha Modzelevich, Phoenix dactylifera, Date Palm, Tamr תמר מצוי , تمر, Flowers in Israel

  • Najma Mohamed, Plants of the Qur'an: The Date Palm, islamonline.net, 2011-01-20




Fotnotar





  1. ↑ Connor, Steve: 2,000-year-old seed grows into 'tree of life' for scientists, The Independent, 13. juni 2008


  2. ↑ Bukhari, Hadith 3:411, fortald av Ibn 'Umar


  3. ↑ Date Palm ved foodmuseum.com






Bakgrunnsstoff |




Commons-logo.svg Wikimedia Commons har multimedia som gjeld: Daddel




Wikispecies

Wikispecies har taksonomisk informasjon om Phoenix dactylifera



  • Date Palm Cultivation. FAO PLANT PRODUCTION AND PROTECTION PAPER 156, Rev. 1.

    Spire Denne biologiartikkelen som har med landbruk å gjere er ei spire. Du kan hjelpe Nynorsk Wikipedia gjennom å utvide han.





Autoritetsdata


  • GND

  • Dyntaxa

  • ITIS

  • EOL

  • NDL



-

Popular posts from this blog

Olav Thon

Image
Olav Thon Fødd 29. juni 1923 Ål Yrke forretningsdrivande Olav Thon på Commons Olav Thon (fødd 29. juni 1923) er ein norsk, stort sett sjølvlært forretningsmann, fødd i Ål i Hallingdal, som har gjort store pengar på særleg kjøp, bygging og utvikling av fast eigedom, mellom anna kjøpesentre, hotell og restaurantar, i både Noreg og somme andre land. Han vart Ridder av 1. klasse av St. Olavs Orden i 2003, og er som ivrig friluftsmann æresmedlem i Den Norske Turistforening etter å ha ytt store økonomiske bidrag til foreininga sine hytter og ruter i fjellet. Han er kjend for alltid å gå med ei karakteristisk strikkelue. Olav Thon i samtale med Trond Helleland på sentralbanksjefens årstale i februar 2016 I ung alder reiste Olav Thon til Newcastle for å lære seg engelsk, og han var seinare ei tid i Sveits, der han gjorde forretningar i import og eksport. Deretter tok han til å kjøpe faste eigedomar i Noreg med stor økonomisk suksess, verksemda voks snøgt og v...
Read more

Waikiki

Image
Denne artikkelen kan ha godt av ein språkvask , som reinskar opp målføringa og/eller innfører same språkstilen overalt. Denne artikkelen kan ha godt av ei opprydding for å nå ein høgare standard og/eller for å verta i tråd med standardoppsettet. Sjå korleis du redigerer ei side og stilmanualen for hjelp. Waikiki Land   USA Stat Hawaii Stad Honolulu Wikimedia Commons: Waikiki Utsyn over Waikiki Waikīkī er ein bydel i Honolulu, sør på øya Oahu, som er ei av Hawaii-øyane. Waikīkīstranda er ein av dei meste berømte strendene i verda. Waikīkī strekkjer seg langs stillehavskysten og har ei rekkje velrenommerte hotell. Bydelen er Hawaii-turismens høyborg. På Waikīkī Beach står ei statue av den lokale sportsstjerna Duka Kahanamoku. Kjelder | Denne artikkelen bygger på «Waikiki» frå Wikipedia på bokmål, den 4. november 2018. Denne artikkelen manglar kjelder eller referansar . Hjelp Wikipedia med å finna truverdige kjelder...
Read more

Tårekanal

Image
Tåreapparatet ( a ) Tårekjertel ( b ) Øvre tårepunkt ( c ) Øvre tårekanalikkel ( d ) Tåresekk ( e ) Nedre tårepunkt ( f ) Nedre tårekanalikkel ( g ) Tårekanal Tårekanalen eller nase-tårekanalen (av latin ductus nasolacrimalis ) er ein ductus som frakter overflødige tårer frå tåresekken til nasehola. Opninga inn mot nedre nasegang er delvis tildekt av ei ufullstendig slimhinnefold kalla Hasners ventil. Overflødige tårer strøymer gjennom tårekanalen og trekker inn i nedre nasegang. Dette er grunnen til at ein kan få rennande nase når ein gret, og at ein somme gonger kan kjenne saltsmaken av tårer i munnen. Både tårekanalen og tåresekken er tekt med fleirlaga sylinderepitel som inneheld slimproduserande begerceller, og er begge omgjevne av bindevev. Dakryostenose (tårekanalstenose) er ei innsnevring av tårekanalen som fører til epifora, ei overflod av tårer. Medfødd dakryostenose kan føra til cystisk utviding av tårekanalen ved at det dannast ein dakryocystocele. Personar m...
Read more